در کمال حیرت ، ضمن مطالعه داستانهای جمشید و ضحاک ، متوجه شدم که شاهنامه فردوسی بعضا غلط های فاحش وزن دارد . غلط هایی در حد اشعاری که مردم در آواز های فولک توی کوچه می سازند. در واقع شاهنامه به نظر کتابی می رسد که از تعدادی فراز بسیار درخشان در کنار یک بدنه بسیار معمولی و حتی گاهی غلط تشکیل شده است.البته شاید زود باشد که قضاوت کنم ، باید با یک نسخه دیگر تطبیق بدهم ، ولی من بر اساس نسخه بسیار معتبر ژول مول که در اختیار دارم اظهار نظر کرده ام. به هیچ وجه نمی خواهم که ارزش اثر فردوسی را زیر سوال ببرم ولی تصور اولیه من این بود که شاهنامه اصلا غلط وزن ندارد. چند نمونه را مثال می زنم
دگر پنجه اندیشهء جامه کرد / که پوشند بهنگام بزم و نبرد (شاید "ب" قبل از هنگام غلط چاپی باشد ، ولی بعید است چون ژول مول نسخه معتبری است) ا
جدا کردشان از میان گروه / پرستنده را جایگاه کرد کوه
هر آنچه ز گل آمد چو بشناختند / سبک خشت را کالبد ساختند ( این بیت دیگر واقعا عجیب و غریب است) ا
فراوان بیت دیگر از این دست ( البته نه به عجیبی بیت سوم ) در داستان جمشید و ضحاک دیده ام
البته بیت سوم اگر اینطوری خوانده بشود که
har Anchaz gel Amad cho beshnAkhtand
مشکل وزن ندارد.ولی باز هم عجیب است
البته بیت سوم اگر اینطوری خوانده بشود که
ReplyDeletehar Anchaz gel Amad cho beshnAkhtand
مشکل وزن ندارد.ولی باز هم عجیب است
جلال خالقی مطلق 40 سال کار کرده بعد دکتراش رو شاهنامه و یه تصحیح خیلی خوبی داده. شاهنامه ش 8 جلده، فک کنم نزدیک 100 هزار تومن اگه بخوای بخری
ReplyDeleteحداقل با نسخه ی مسکو که من دیدم مقایسه کردم هیچ کدوم از بیت هایی که تو مسکو هست که تابلو چرت و پرته رو توش نداره، بعضی جاهاشم تفاوت داره که تو شاهنامه ی خالقی بهتر معنی می ده
خلاصه من این و پیشنهاد می کنم
دگر پنجه اندیشهء جامه کرد / که پوشند بهنگام بزم و نبرد
ReplyDeleteاین که وزنش درسته، پوشند رو کش نده، ب توی بهنگام رو سریع بخون
جدا کردشان از میان گروه / پرستنده را جایگاه کرد کوه
اینم جایگه درستشه به نظرم
یه موقع هایی سخت هست وزنشو درست کردن قبول دارم، ولی مسلن تو هر 1000 تا بیت یه بار پیش اومده برام